Mustafa Kemal Atatürk, Manevi Kızı Ülkü ve Nuri Conker, 1936
Ülkü Adatepe kimdir, Mustafa Kemal ATATÜRK‘ün en küçük manevi kızı. Bebekliğinden 6 yaşına kadar Atatürk’ün yanında Çankaya Köşkü’nde yaşamıştır.
Ülkü Adatepe, 27 Kasım 1932 tarihinde Ankara‘da doğmuştur. Annesi Selanikli Vasfiye Hanım; Atatürk’ün annesi Zübeyde Hanım‘ın evlatlık kızıdır. Ülkü’nün babası ise Fransızca öğretmeni ve Gazi Orman Çiftliği’nde gar şefi Mehmet Tahsin Çukurluoğlu’dur.
Atatürk’ün annesi Zübeyde Hanım tarafından evlatlık olarak alınıp büyütülen Ülkü’nün annesi Selanikli Vasfiye Hanım, Zübeyde Hanım ile Selanik‘ten İstanbul‘a, oradan da birlikte Ankara‘ya geldiler. Vasfiye Hanım, Zübeyde Hanım 14 Ocak 1923 tarihinde ölünce de Atatürk’ün kız kardeşi Makbule Atadan‘ın yanında kalmıştır. Daha sonra Atatürk kendisini Gazi Orman Çiftliği’nde istasyon şefliği yapan Mehmet Tahsin Bey’le evlendirdi. Vasfiye Hanım’ın doğan kız çocuğuna, Atatürk daha yüzünü görmeden “Ülkü” adını koymuştur. Ülkü büyüdükçe Atatürk’ün ona olan sevgisi de büyümüş; onu yurt gezilerinde yanında götürmeye başlamıştır.
Yıllarca ilkokul birinci sınıflarda okutulan ünlü Alfabe‘nin kapağında Atatürk’ün isteği üzerine Atatürk’ü minik Ülkü’ye harfleri öğretirken gösteren resimleri yer aldı.
Ülkü altı yaşındayken manevi babası Atatürk öldü. Sonraki dönemde eğitimini İstanbul Amerikan Kız Koleji’nde tamamlamadı. Genç yaşta evlendi.
İlk evliliğini 1948 yılında 16 yaşındayken, Atatürk’ün bir diğer manevi kızı olan Sabiha Gökçen‘in amcasının oğlu olan üsteğmen ve daha sonra Kastamonu Milletvekili olan Fethi Doğançay ile yaptı. Başkasına aşık olunca boşandı.
İkinci evliliğini 1962 yılında Musevi yağ tüccarı Yeşua Bensusen ile yaptı. Basın ve “devrim”in bekçileri Milli Türk Talebe Birliği ve Mustafa Kemal Derneği bu evliliğe karşı ayağa kalkar, protesto gösterileri düzenler.
Atatürk’ten Ülkü’ye intikal eden hakların kendisinden alınmasını istemekle yetinmez, okul kitaplarından Atatürk ile Ülkü’nün anlatıldığı tüm bölümlerin çıkarılmasını da isterler.
Mustafa Kemal Derneği Başkanı Muhtar Kumral, diyerek tepkisini dile getirdi.
Kampanyanın basındaki ayağını ise Hürriyet, Gece Postası ve Yeni Sabah götürmektedir. Tepkileri manşetlerden veren gazetelerin yer verdiği okuyucu mektuplarında Ülkü ve Yahudi eşinin vatandaşlıktan çıkarılması, memleketten kovulması bile istenmektedir. Çiftle konuşan Hürriyet, röportaja “Ülkü bu izdivacı normal görüyormuş” başlığını uygun bulur.
Tepkiler üzerine Yeni Sabah ‘a konuşan Yeşua Bensusen kendisini şöyle savunmaktadır:
Ama yetmez. Sonunda Yeşua Bensusen adını Yaşar Bensu olarak değiştirdiğini bile açıklar.
Ülkü’ye bu evlilikten sonra uzun yıllar yok muamelesi yapılır.
(Bu yazıda Ülkü Adatepe’nin Yeşua Bensusen’le evliliğiyle ilgili anlatılanlar ve alıntılar Toplumsal Tarih Dergisi ‘nin 2008 Ağustos sayısında yayımlanan Rıfat N. Bali‘nin “Atatürk’ün Manevi Kızı Ülkü- İkinci Evliliği ve Yarattığı Tepkiler” makalesinden alınmıştır.)
Üçüncü evliliğini ise işadamı Öke Adatepe ile yaptı.
Ülkü Adatepe, 1 Ağustos 2012 tarihinde TEM otoyolunun Sakarya-Akyazı yolu üzerinde geçirdiği trafik kazasında 80 yaşında hayatını kaybetti.
Evlilikleri :
1.evliliği : 1948 yılında 16 yaşında iken Fethi Doğançay ile evlendi. 13 yıl evli kaldılar. 1961 yılında boşandılar. Bu ilk evliliğinden “Ali Kemal” ve “Ahmet Kemal” adında iki erkek çocuk sahibi oldu.
2.evliliği : 1962 yılında Yeşua Bensusen ile evlendi.
3.evliliği : Emin Öke Adatepe ile evlendi.
Nuri Conker kimdir, Atatürk’ün çocukluk ve silah arkadaşıdır.
Nuri Conker, tam adı Mehmet Nuri Conker’dir. 1882 yılının aralığında Selanik’de doğmuştur. Annesi Zehra Hanım’dır. Atatürk ile Selânik’te mahalleden çocukluk arkadaşı olan Nuri Conker, sonra da Askeri Rüştiyede, Manastır İdadisinde, İstanbul Harbiye Mektebinde, Harp Akademisinde okul arkadaşlığı etmişlerdir. Atatürk’ün, annesinden sonra ölümüne en çok üzüldüğü kişidir. Atatürk, Conkbayırı Muharebesinde gösterdiği kahramanlıklar nedeniyle ona “Conker” soyadını bizzat vermiştir.
1902’de Harbiye’yi, 1905’de Harp Akademisi‘ni bitirdi. 13 Haziran 1920’de Milli Mücadele’ye katılmak için Ankara’ya geldi . Kendisine önce TBMM tarafından basın ve istihbarat müdürlüğü görevi, bir süre sonra da 17 Haziran 1920’de Ankara Vali Vekilliği ve Ankara Bölge komutanlığı görevi verildümen Komutanlığı’na atandı ve Adana Valiliği görevi verildi. Bu cephede Fransızlarla çarpıştı. 1921 Mart ayı için de özel görevle bazı satın alma işleri için Almanya’ya gönderildi.
Nuri Conker, Atatürk ile beraber Selânik’te Üçüncü Orduda, Hareket Ordusunda, Arnavutluk harekâtında, Afrika’da Trablusgarp ve Bingazi muharebelerinde, Çanakkale Anafartalar ve Conkbayırı muharebelerinde, Doğuda Muş cephesinde, İstiklâl harbinde ve inkılâplar devrinde beraber çalışmışlardır. Nuri Conker, Atatürk’e; ona adıyla “Kemal” diyerek hitap edebilen tek kişidir.
4 Temmuz 1927 tarihinde askerlikten kendi isteğiyle emekli olmuştur. 1925-1927 yılları arasında Kütahya Milletvekilliği, 1932-35 yılları arasında da Gaziantep milletvekili olarak TBMM başkan vekilliği yaptı. 1930 yılında kurulan Serbest Cumhuriyet Fırkası‘nın kurucularından oldu ve Genel Sekreterliğini yaptı.
Almanca bilen Nuri Conker “Zabit ve Komutan” adlı bir kitap yazmıştır. Gazeteci Yaşar Gürsoy, Nuri Conker hakkında “Atatürk ve Can Yoldaşı Nuri Conker” adında bir kitap yazmıştır.
Nuri Conker, 11 Ocak 1937 tarihinde Ankara’da 55 yaşındayken kalp krizi nedeniyle ölmüştür.
